Do tej pory, aby sprawdzić stan owoców czy warzyw, należało je najpierw pokroić, a następnie dopiero poddać chemicznej analizie. Teraz do ich zbadania niepotrzebna będzie ich destrukcja.
Urządzenie laserowe skonstruowane przez naukowców z Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie, bez krojenia i siekania wykryje choroby i uszkodzenia owoców lub warzyw. Prototypowe wersje lasera na razie są przeznaczone do badań w laboratorium, ale w przyszłości, po udoskonaleniu, mogłoby być stosowane w sadach i sortowniach.
To urządzenie służące do niedestrukcyjnej oceny różnych owoców i warzyw. Oznacza to, że od sprawdzenia i oceny ich kondycji nie trzeba ich niszczyć — kroić, rozdrabniać, czy poddawać działaniu różnych substancji chemicznych — powiedział prof. Artur Zdunek, kierownik Zakładu Mikrostruktury i Mechaniki Biomateriałów Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie.
Do przeprowadzenia testu wystarczy zbadanie około 15% z całej partii owoców. Stan ich zdrowia jest określany na podstawie zmiennego w czasie obrazu plamkowego, który powstaje w wyniku oświetlenia laserem.
Na jego podstawie jesteśmy w stanie ocenić, czy owoc jest zdrowy, czy są w nim zmiany fizjologiczne czy też jaka jest zawartość barwników — wylicza prof. Zdunek. — Światło laserowe wnika nieco we wnętrze owocu, dzięki temu możemy też określić, czy nie ma w nim zmian na skutek uszkodzeń mechanicznych.
Metoda ta znana jest od kilkunastu lat, ale dotychczas nie było do jej stosowania komercyjnych urządzeń. Laser skonstruowany w Lublinie jest pierwszym na rynku. Takie prześwietlenie pozwala wykrywać procesy chorobowe czy różne uszkodzenia, jeszcze na etapie, kiedy nie są one widoczne gołym okiem (np. podskórne obicia owocu). Prześwietlanie laserem nie uszkadza owocu.
Sprawdziliśmy, że ta moc lasera, której używamy, nawet nie nagrzewa powierzchni. Nie ma zmian w badanych owocach. Nasze urządzenie jest przeznaczone głównie do laboratoriów badawczych, ale mamy pomysły na jego rozwój — zaznaczył Zdunek.
Głównym celem jest jego miniaturyzacja oraz doskonalenie przekazywanego obrazu prześwietlanego owocu lub warzywa — tak, aby można było go stosować w liniach sortowniczych i w sadach. Projekt badawczy dot. konstrukcji laserowego urządzenia do prześwietlania owoców i warzyw był finansowany przez Naukowe Centrum Badan i Rozwoju. Jego koszt wyniósł 1.150.000 złotych.