Przejdź do treści

Jajecznica nie przypalona, ale czy zdrowa?

Kiedy ostatni raz sma­ży­li­ście na przy­kład ja­jecz­nicę na te­flo­no­wej pa­telni? Za­sta­na­wia­li­ście się przy tej oka­zji jak ta su­per po­włoka, dzięki któ­rej trud­niej przy­pa­lić obiad, wpływa na wa­sze zdrowie?

Do pro­duk­cji wielu rze­czy co­dzien­nego użytku używa się syn­te­tycz­nych związ­ków che­micz­nych z grupy per­flu­oro­wę­glo­wo­do­rów (PFC). Na­leży do nich mię­dzy in­nymi wła­śnie te­flon. Są to sub­stan­cje nie wchła­nia­jące wody, ani oleju, nie­zwy­kle od­porne na cie­pło i wszel­kie re­ak­cje che­miczne. Dzięki tym wła­ści­wo­ściom mo­żemy je spo­tkać w opa­ko­wa­niach żyw­no­ści czy w od­por­nych na wodę ubraniach.

Po­wszech­nie są wy­ko­rzy­sty­wane do zwięk­sza­nia trwa­ło­ści dzie­cię­cych ubrań – kur­tek, spodni czy bluz. Tym­cza­sem na­ukowcy alar­mują, że sub­stan­cje z grupy PFC mogą być nie­bez­pieczne dla zdrowia.

Związki te, wchła­niane przez skórę, mają ten­den­cję do od­kła­da­nia się w tkan­kach mó­zgo­wych, zwłasz­cza w pod­wzgó­rzu, i w ten spo­sób mogą za­kłó­cać pracę hor­mo­nów. PFC mają rów­nież wła­ści­wo­ści ra­ko­twór­cze i mogą po­wo­do­wać nie­pra­wi­dło­wo­ści roz­wo­jowe. Ostat­nio uczeni z Ha­rvard School of Pu­blic He­alth do­wie­dli, że PFC osła­biają dzia­ła­nie nie­któ­rych szcze­pio­nek i w re­zul­ta­cie upo­śle­dzają funk­cjo­no­wa­nie układu immunologicznego.

Ame­ry­kań­scy na­ukowcy ba­dali zdro­wie dzieci z ry­bac­kiej spo­łecz­no­ści za­miesz­ku­ją­cej Wy­spy Owcze. Wy­brano ich ze względu na dietę bo­gatą w ryby, w któ­rych ła­two ku­mu­lują się tok­syny. Łącz­nie ob­ser­wo­wano 587 ma­lu­chów. Stę­że­nie kilku naj­bar­dziej po­pu­lar­nych związ­ków typu PFC spraw­dzano we krwi ich ma­tek, kiedy były jesz­cze w ciąży, a po­tem, gdy dzieci li­czyły 5 i 7 lat. In­for­ma­cje te po­rów­nano z re­ak­cją układu od­por­no­ścio­wego na szcze­pionki prze­ciw dy­fte­ry­towi i tężcowi.

Oka­zało się, że dwu­krot­nie więk­szy niż prze­cięt­nie po­ziom stę­że­nia PFC w or­ga­ni­zmie cię­żar­nej po­wo­do­wał spa­dek liczby prze­ciw­ciał u dzieci od 25 do 39 pro­cent. Wy­sta­wie­nie na dzia­ła­nie che­mi­ka­liów po na­ro­dzi­nach zmniej­szało ich liczbę jesz­cze o po­łowę. Spa­dek liczby prze­ciw­ciał ozna­cza osła­bie­nie układu im­mu­no­lo­gicz­nego i gor­szą ochronę przed in­nymi chorobami.

Per­flu­oro­wę­glo­wo­dory mogą być bar­dziej szko­dliwe dla sys­temu od­por­no­ścio­wego niż diok­syny w obec­nych stę­że­niach – po­wie­dział kie­ru­jący ba­da­niem prof. Phi­lippe Grandjean.

I tak oto po raz ko­lejny oka­zało się, że to co smaczne, bądź wy­godne w kuchni nie za­wsze musi być zdrowe. Nie­stety, trzeba bę­dzie się za­sta­no­wić nad na­czy­niami w na­szych kuch­niach. Ko­lejny raz, bo kilka lat temu na­ukowcy bili na alarm su­ge­ru­jąc szko­dliwe dzia­ła­nie alu­mi­nio­wych pa­telni. Może modne staną się… ka­mienne patelnie? 😉

Powiązane materiały: