Przejdź do treści

Co to jest test Turinga, co ma udowodnić i co do tego ma Cleverbot?

Odpowiedź na pytanie
z „Banku dziwnych pytań”

Co ozna­cza in­te­li­gen­cja? Co ozna­cza by­cie in­te­li­gent­nym? Ja­kie ce­chy po­winna po­sia­dać ma­szyna aby­śmy mo­gli uznać ją za in­te­li­gentną? Na te i inne py­ta­nia na­ukowcy z dzie­dziny sztucz­nej in­te­li­gen­cji pró­bują udzie­lić od­po­wie­dzi już od po­nad sześć­dzie­się­ciu lat. W 1950 roku Alan Tu­ring za­pro­po­no­wał roz­wią­za­nie – test Tu­ringa, który po­zy­tyw­nie za­li­czony, ofe­ro­wałby ma­szy­nie miano in­te­li­gent­nej. Test dla nas, lu­dzi, wy­daje się pro­sty – urzą­dze­nie w roz­mo­wie tek­sto­wej (tzw. czat), która od­bywa się za po­śred­nic­twem ter­mi­nala, ma uda­wać czło­wieka. Je­śli na­bie­rze swo­jego roz­mówcę i ten uzna, że jest czło­wie­kiem, ma­szyna może być na­zwana in­te­li­gentną. Aby po­zy­tyw­nie przejść test Tu­ringa, ma­szyna musi zo­stać wy­po­sa­żona w kilka me­cha­ni­zmów – musi umieć prze­two­rzyć od­po­wiedź roz­mówcy, „zro­zu­mieć” o czym roz­mówca mówi, oraz wnio­sko­wać i uczyć się na pod­sta­wie już od­by­tych roz­mów. Brzmi prosto?

Przez lata prze­pro­wa­dzo­nych zo­stało wiele te­stów Tu­ringa, zmie­niały się za­sady, wpro­wa­dzano do­dat­kowe ogra­ni­cze­nia (np., roz­mowa tylko na je­den z góry okre­ślony te­mat, krótki czas roz­mowy), war­to­ściowe na­grody (np., na­groda Lo­eb­nera), jed­nak wciąż po­zy­tywne przej­ście Te­stu Tu­ringa było (a może wciąż jest?) dla ma­szyn nie­osią­galne. We wrze­śniu tego roku świat obie­gła in­for­ma­cja, że na fe­sti­walu in­no­wa­cji Tech­ni­che w In­diach, pro­gram kom­pu­te­rowy Cle­ver­bot roz­ma­wia­jąc z ochot­ni­kami, prze­ko­nał ich, że jest czło­wie­kiem. Czy to rze­czy­wi­ście ozna­cza jed­nak, że Cle­ver­bot prze­szedł test Tu­ringa, ma­szyny za­częły my­śleć i mo­żemy je za­li­czyć do grona in­te­li­gent­nych? Moim zda­niem nie­ko­niecz­nie. Przez ostat­nie lata po­wstało wiele pro­gra­mów kom­pu­te­ro­wych tzw. Chat­ter­bo­tów (pro­gramy kon­wer­sa­cyjne), do któ­rych za­li­czamy rów­nież Cle­ver­bota, a za­da­niem któ­rych było po­zy­tywne przej­ście te­stu Tu­ringa. Przy­kła­dem może być Eliza czy też Alice. Ża­den z tych pro­gra­mów nie prze­szedł te­stu Tu­ringa, ale mimo to, wielu lu­dzi uwie­rzyło, że roz­ma­wia z praw­dzi­wym czło­wie­kiem i na­wet przez myśl im nie prze­szło, że roz­ma­wiają z maszyną.

Po­pa­trzmy na wy­niki osią­gnięte przez Cle­ver­bota – zgod­nie z da­nymi udo­stęp­nio­nymi przez or­ga­ni­za­to­rów w te­ście uczest­ni­czyło 1334 ochot­ni­ków, któ­rzy ob­ser­wo­wali prze­bieg roz­mowy (sami nie za­da­wali py­tań) nie wie­dząc z góry, kto jest roz­mówcą — czło­wiek czy ma­szyna. Około 59% z nich uznało Cle­ver­bota za czło­wieka, ale co in­te­re­su­jące, stu­pro­cen­to­wemu czło­wie­kowi udało się prze­ko­nać je­dy­nie ok. 63% ob­ser­wa­to­rów, że jest … czło­wie­kiem! Aby suk­ces Cle­ver­bota można było uznać za przej­ście Te­stu Tu­ringa, trzeba by­łoby za­sta­no­wić się, czy ob­ser­wa­to­rzy rze­czy­wi­ście sta­rali się ak­tyw­nie okre­ślić na­turę roz­mówcy? Czy zmie­ni­liby swoje zda­nie gdyby sami prze­pro­wa­dzali roz­mowę? Jaki był po­ziom zna­jo­mo­ści ję­zyka an­giel­skiego ob­ser­wa­to­rów? Czy znają oni tech­no­lo­gię pro­gra­mów kon­wer­sa­cyj­nych i byli w sta­nie roz­po­znać ty­powo „nie­ludz­kie” błędy po­peł­niane przez ta­kie programy?

Po­zo­staje za­dać jesz­cze jedno py­ta­nie, czy po­zy­tywne przej­ście te­stu Tu­ringa rze­czy­wi­ście świad­czy o in­te­li­gen­cji ma­szyny, czy może ra­czej in­te­li­gen­cji jej twórcy? A może za­leży w znacz­nym stop­niu od in­te­li­gen­cji ob­ser­wa­tora ma­ją­cego oce­nić ma­szynę? Od­po­wie­dzi na te py­ta­nia po­zo­sta­wiam Pań­stwu. Nad­mie­nię je­dy­nie, że jest wiele gło­sów kry­tycz­nych wo­bec te­stu Tu­ringa wska­zu­ją­cych na jego ogra­ni­cze­nia. Jed­nym z ta­kich gło­sów kry­tycz­nych jest eks­pe­ry­ment my­ślowy za­pro­po­no­wany przez prof. Se­arla o na­zwie Chiń­ski pokój.

Od­po­wie­dzi udzie­lił eks­pert: Dr Mo­nika Kacz­ma­rek, Do­ctor of Phi­li­so­phy in Com­pu­ter Science

ZADAJ PYTANIE W BANKU DZIWNYCH PYTAŃ!

Powiązane materiały: