„Myślę, że go mamy” — powiedział w środę 4 lipca dyrektor laboratorium CERN na konferencji w Genewie, Rolf Heuer. Chodzi o Świętego Graala fizyki — bozon Higgsa, „boską cząstkę” poszukiwaną przez naukowców od kilkudziesięciu lat.
To ostatni, brakujący element Modelu Standardowego, który opisuje najmniejsze składniki materii. Istnienie bozonu przewidziało w 1964 roku sześciu fizyków, w tym Brytyjczyk Peter Higgs, od którego nazwiska cząstka zyskała nazwę. Jej eksperymentalne poszukiwania rozpoczęły się w latach 80. minionego stulecia w akceleratorze Tevatron w laboratorium Fermilab niedaleko Chicago. Program znacznie przyspieszył w 2010 roku, kiedy rozpoczęto zbieranie danych w najpotężniejszym akceleratorze w historii, Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) w laboratorium CERN w Genewie.
Nowa cząstka, zaobserwowana przez fizyków w CMS — jednym z czterech wielkich detektorów, działających przy LHC ma masę 125,3 GeV (plus minus 0,6). Jest więc 125,3 razy cięższa od protonu. Badacze spodziewają się, na podstawie wcześniejszych precyzyjnych pomiarów, że właśnie taką masę ma cząstka Higgsa w Modelu Standardowym. Obserwacje te potwierdzają również wyniki eksperymentów z drugiego detektora — ATLAS.
Fizycy z CERN nie są pewni, czy odkryta przez nich cząstka jest rzeczywiście tym, co teoria opisuje jako bozon Higgsa w Modelu Standardowym, czy też całkowicie nową cząstką. Zaznaczają jednak, że posiada ona cechy, którymi według modelu powinien charakteryzować się bozon. To tylko wstępne wyniki badań, jesteśmy jednak ich pewni. Inaczej byśmy ich nie przedstawiali — dodał rzecznik jednego z dwóch zespołów badawczych Joe Incandela. — Odkryta cząstka jest niezbędnym elementem teorii wyjaśniającej istnienie i kształt Wszechświata – dodał.
To dla mnie najwspanialszy dzień w życiu — powiedział obecny na konferencji współautor teorii o istnieniu bozonu prof. Peter Higgs — poza tym miło jest być na konferencji fizyków, na której aplauz przypomina ten na meczach piłkarskich.
Ostateczne potwierdzenie, że znaleziona cząstka to rzeczywiście bozon Higgsa powinno nastąpić jeszcze w tym roku.