Przejdź do treści

Poznań stolicą nowoczesnych technologii

Już wkrótce Po­znań stanie się jednym z wio­dą­cych ośrodków na­uko­wych zaj­mu­ją­cych się na­ukami ści­słymi, przy­rod­ni­czymi i tech­nicz­nymi. Kosztem 63 mln euro, do 2013 roku po­wstanie tu Wiel­ko­pol­skie Cen­trum Za­awan­so­wa­nych Tech­no­logii. O szcze­gó­łach opo­wiada dr To­masz Pę­dziński, Ko­or­dy­nator ds. in­fra­struk­tury ba­daw­czej pro­jektu (Wy­dział Chemii UAM).

B+R: Czy WCZT jest od­po­wie­dzią na za­po­trze­bo­wanie zgła­szane przez gospodarkę?

Przed­się­wzięcie po­le­ga­jące na bu­dowie i wy­po­sa­żeniu Wiel­ko­pol­skiego Cen­trum Za­awan­so­wa­nych Tech­no­logii w Po­znaniu re­ali­zo­wane jest na pod­stawie umowy
za­wartej 15 wrze­śnia 2009 roku (aneks 25.02.2011 r.) w ra­mach Pro­gramu Ope­ra­cyj­nego In­no­wa­cyjna Go­spo­darka i współ­fi­nan­so­wane z Eu­ro­pej­skiego Fun­duszu Roz­woju Re­gio­nal­nego. WCZT jest pro­jektem in­we­sty­cyjnym śro­do­wiska na­uko­wego miasta Po­znania. Idea jego utwo­rzenia wpi­suje się do­sko­nale w stra­tegię in­no­wa­cyj­nego roz­woju go­spo­dar­czego Wiel­ko­polski. Wła­śnie w dia­gnozie Re­gio­nalnej Stra­tegii In­no­wacji dla Wiel­ko­polski opra­co­wanej z ini­cja­tywy Po­znań­skiego Parku Naukowo–Technologicznego Fun­dacji UAM, wy­ka­zano po­nad­prze­ciętny po­ten­cjał badawczo–rozwojowy ośrodka po­znań­skiego. Jako mul­ti­dy­scy­pli­narne cen­trum ba­dawcze o cha­rak­terze eu­ro­pej­skim, jego dzia­łal­ność wy­wierać bę­dzie istotny wpływ na oto­czenie go­spo­darcze w na­szym kraju, sta­no­wiąc istotny ele­ment w bu­do­waniu go­spo­darki opartej na wiedzy.

Kon­cepcja stwo­rzenia mul­ti­dy­scy­pli­nar­nego ośrodka WCZT Po­znań – Ma­te­riały i Bio­ma­te­riały osa­dzona w re­aliach re­gionu jest ogromną szansą wy­zwo­lenia jego po­ten­cjału dla dobra miasta, re­gionu i kraju. Nowa in­fra­struk­tura pro­jektu spełnia naj­waż­niejsze wy­znacz­niki go­spo­darki opartej na wiedzy oraz jest ukie­run­ko­wana jest na obo­wią­zu­jące w Polsce prio­ry­tety ba­dawcze. Nowa in­fra­struk­tura B+R zo­stała tak za­pro­jek­to­wana, aby także od­po­wia­dała naj­waż­niej­szym pro­gramom skie­ro­wanym na fi­nan­so­wanie badań w za­kresie: bio, info, techno, wska­zanym jako przy­szłe kie­runki roz­woju pol­skiej nauki i techniki.

B+R: Kto wchodzi w skład Kon­sor­cjum WCZT, które tworzy ośrodek?

Kon­sor­cjum tworzą: Uni­wer­sytet im. A. Mic­kie­wicza (ko­or­dy­nator), Uni­wer­sytet Przy­rod­niczy, Po­li­tech­nika Po­znańska, Uni­wer­sytet Me­dyczny, Uni­wer­sytet Eko­no­miczny, In­stytut Chemii Bio­or­ga­nicznej PAN, In­stytut Fi­zyki Mo­le­ku­larnej PAN, In­stytut Ge­ne­tyki Ro­ślin PAN, In­stytut Ge­ne­tyki Czło­wieka PAN, In­stytut Włó­kien Na­tu­ral­nych i Ro­ślin Zie­lar­skich oraz Po­znański Park Naukowo-​Technologiczny Fun­dacji UAM jest dobrą ilu­stracją zdol­ności do współ­pracy w ra­mach bran­żo­wego śro­do­wiska na­uko­wego. W sy­tu­acji wy­mu­szo­nego zwrotu śro­do­wiska na­uko­wego (po­przez dzia­łania po­li­tyczne oraz fi­nan­sowe na róż­nych szcze­blach – re­gionu, kraju i UE) w kie­runku go­spo­darki (za­równo re­gio­nalnej jak i glo­balnej) po­wstaje na po­ziomie re­gionów ko­niecz­ność kon­cen­tracji sił i środków na wio­dą­cych dys­cy­pli­nach istot­nych dla in­no­wa­cyj­nego wzrostu gospodarczego.

B+R: Co złoży się na Centrum?

WCZT – Ma­te­riały i Bio­ma­te­riały zlo­ka­li­zo­wane bę­dzie w Po­znaniu na Kam­pusie UAM na Mo­rasku. In­we­stycja prze­wi­duje bu­dowę i wy­po­sa­żenie czte­rech bu­dynków: Cen­trum Tech­no­logii Bio­me­dycznej (A) wraz ze Zwie­rzę­tarnią (A2), Cen­trum Bio­tech­no­logii Prze­my­słowej (A) wraz ze Szklarnią (A1), Cen­trum Tech­no­logii Che­micz­nych oraz Na­no­tech­no­logii (B) i Cen­trum Badań Ma­te­ria­ło­wych wraz z Re­gio­nalnym La­bo­ra­to­rium Apa­ra­tury Uni­ka­towej ©. La­bo­ra­to­rium to bę­dzie dys­po­no­wało wy­soko wy­spe­cja­li­zo­waną apa­ra­turą do dys­po­zycji śro­do­wiska na­uko­wego oraz ma­łych i śred­nich przed­się­biorstw. Centra te będą po­łą­czone z Za­ple­czem Naukowo-​Technicznym (D) za­pew­nia­jącym sprawną lo­gi­stykę, w skład któ­rego wej­dzie rów­nież Cen­trum Trans­feru Tech­no­logii. Spe­cja­li­styczne la­bo­ra­toria WCZT wy­ko­rzy­sty­wane będą do syntez od­po­wied­nich ma­te­riałów, opra­co­wania na­no­tech­no­logii i bio­tech­no­logii, a także do badań inter– i mul­ti­dy­scy­pli­nar­nych z ta­kich dzie­dzin nauki jak: bio­fi­zyka i bio­chemia, fi­zyka me­dyczna, in­ży­nieria ma­te­ria­łowa. Istotne jest, aby na tym te­renie za­pewnić naj­nowszą in­fra­struk­turę dla po­trzeb badań mul­ti­dy­scy­pli­nar­nych, która może być w pełni wy­ko­rzy­sty­wana wła­śnie przez spe­cja­li­stów z róż­nych dzie­dzin nauki.

B+R: Czy po­wstanie cen­trum ułatwi ko­mer­cja­li­zacje badan?

Misją tak skon­stru­owa­nego mul­ti­dy­scy­pli­nar­nego cen­trum jest re­ali­zacja du­żych pro­jektów naukowo-​badawczych i badawczo–rozwojowych za­równo we współ­pracy w ra­mach plat­form tech­no­lo­gicz­nych i pro­gramów ra­mo­wych UE, jak i przede wszystkim re­ali­zacja pro­gramów stra­te­gicz­nych ko­or­dy­no­wa­nych i za­rzą­dza­nych przez po­wo­łane Na­ro­dowe Cen­trum Badań i Roz­woju (NCBiR). Prze­wi­duje się, że w Cen­trum znaj­dzie pracę ponad dwustu pra­cow­ników ba­daw­czych za­trud­nio­nych na eta­tach kon­trak­to­wych, a po­cho­dzą­cych z grona naj­zdol­niej­szych ab­sol­wentów stu­diów dok­to­ranc­kich i pra­cow­ników na­uko­wych, przede wszystkim po­znań­skich uczelni i in­sty­tutów na­uko­wych, a także spe­cja­li­stów z in­nych krajów eu­ro­pej­skich. WCZT stwarza więc ogromną szansę w szcze­gól­ności dla młodej i śred­niej ge­ne­racji pol­skich na­ukowców, którzy znajdą wa­runki pracy w Po­znaniu umoż­li­wia­jące osią­gnięcia w skali świa­towej. WCZT bę­dzie współ­pra­cować z ośrod­kami badawczo–rozwojowymi pol­skich i eu­ro­pej­skich kon­cernów, ale klu­czową rolę w trans­ferze i ko­mer­cja­li­zacji tech­no­logii po­wi­nien speł­niać zlo­ka­li­zo­wany w jego po­bliżu Po­znański Park Naukowo–Technologiczny Fun­dacji UAM wraz z ze­społem In­ku­ba­torów dla in­no­wa­cyj­nych firm typu spin-​off – ko­niecz­nego ogniwa dla efek­tyw­nego trans­feru tech­no­logii no­wych ma­te­riałów do prak­tyki, w szcze­gól­ności do parków technologiczno–przemysłowych oraz dla prze­mysłu typu high–tech.

B+R: Co bę­dzie spe­cjal­no­ścią, wio­dącym kie­run­kiem badan?

WCZT bę­dzie się kon­cen­trować na syn­tezie i tech­no­logii no­wych ma­te­riałów i bio­ma­te­riałów i ich za­sto­so­waniu dla dobra czło­wieka ko­rzy­stając z wy­ników ba­daw­czych z ob­szaru chemii, fi­zyki, bio­logii, me­dy­cyny na­no­tech­no­logii i bio­tech­no­logii. Głównym celem WCZT jest stwo­rzenie w Po­znaniu mul­ti­dy­scy­pli­nar­nego ośrodka gru­pu­ją­cego naj­lep­szych spe­cja­li­stów z nauk ści­słych, przy­rod­ni­czych i tech­nicz­nych, skon­cen­tro­wa­nego na no­wych ma­te­ria­łach i bio­ma­te­ria­łach o wie­lo­stron­nych za­sto­so­wa­niach. In­te­gracja ca­łego śro­do­wiska po­zwoli na stwo­rzenie ośrodka ba­dawczo– tech­no­lo­gicz­nego o wy­so­kiej randze mię­dzy­na­ro­dowej z per­spek­tywą utwo­rzenia w Po­znaniu Mię­dzy­na­ro­do­wego In­sty­tutu Tech­no­lo­gicz­nego. Istotą mul­ti­dy­scy­pli­nar­nych działań tego ośrodka bę­dzie opra­co­wanie ory­gi­nal­nych syntez che­mi­ka­liów, bio­che­mi­ka­liów i agro­che­mi­ka­liów (tzw. fine che­mi­cals), a także nowej ge­ne­racji bio– i nano– ma­te­riałów oraz ich pre­kur­sorów, a na­stępnie opra­co­wanie za­awan­so­wa­nych tech­no­logii i bio­tech­no­logii ich wy­twa­rzania z prze­zna­cze­niem m.in. dla opto­elek­tro­niki, me­dy­cyny, rol­nictwa oraz wielu in­nych dzie­dzin prze­mysłu i tech­niki. Celem tych badań jest rów­nież stwo­rzenie pod­staw tech­no­lo­gicz­nych dla sze­regu za­sto­sowań chemii bio­or­ga­nicznej, bio­logii mo­le­ku­larnej i bio­tech­no­logii w sze­roko po­jętej ochronie zdrowia (tj. mo­le­ku­larnej i ko­mór­kowej te­rapii i dia­gno­styce me­dycznej), a także dla za­sto­sowań agro­tech­nicz­nych i w prze­myśle spo­żyw­czym (testy DNA w uprawie ro­ślin i ho­dowli zwie­rząt, do­datki do żyw­ności i pasz, bio­de­gra­do­walne opa­ko­wania, itp.).

B+R: Jak na dzia­łal­ności WCZT sko­rzy­stają uczelnie za­an­ga­żo­wane w projekt?

Po­mimo iż je­dynym be­ne­fi­cjentem pro­jektu jest Uni­wer­sytet Adama Mic­kie­wicza (prze­zna­czając rów­nież grunty pod in­we­stycję), co jed­no­znacznie rzu­tuje na obecną struk­turę wła­sności, to mul­ti­dy­scy­pli­narny cha­rakter pro­jektu, ba­zu­jący na po­ten­cjale na­ukowym re­gionu i sku­pieniu naj­wy­bit­niej­szych przed­sta­wi­cieli śro­do­wiska na­uko­wego z re­gionu w jednej in­sty­tucji, su­ge­ruje for­malne wy­od­ręb­nienie WCZT ze struk­tury Uni­wer­sy­tetu. Prze­kształ­cenie Kon­sor­cjum WCZT w nie­za­leżny pod­miot za­pew­ni­łoby m. in.: przej­rzyste za­sady nad­zoru i za­rzą­dzania, przej­rzystą struk­turę wła­ści­cielską z moż­li­wo­ścią udziału wspól­ników z grona pod­miotów pu­blicz­nych, za­pew­niając rów­no­cze­śnie moż­li­wość uzy­skania sta­tusu jed­nostki na­ukowej (z moż­li­wo­ścią ka­te­go­ry­zacji). Mię­dzy­na­ro­dowy cha­rakter ba­dawczy Kon­sor­cjum WCZT do­pro­wa­dzić po­wi­nien do­ce­lowo do po­wstania mul­ti­dy­scy­pli­nar­nego, mię­dzy­na­ro­do­wego in­sty­tutu naukowo-​technologicznego.

Utwo­rzenie nie­za­leż­nego pod­miotu na bazie nowej in­fra­struk­tury, wy­po­sa­żo­nego
w uni­ka­tową apa­ra­turę ba­dawczą oraz za­plecza ka­dro­wego o wy­so­kich kwa­li­fi­ka­cjach wy­daje się być ko­nieczne w celu re­ali­zacji za­ło­żo­nych celów. Roz­szerzy to rów­nież moż­li­wości umac­niania po­zycji no­wego ośrodka, który bę­dzie mógł z po­wo­dze­niem kon­ku­rować na szczeblu mię­dzy­na­ro­dowym. Pod­kre­ślić na­leży, iż WCZT jest kon­sor­cjum otwartym na udział in­nych uczelni i in­sty­tutów na­uko­wych i badawczo–rozwojowych z za­kresu nauk ści­słych, przy­rod­ni­czych i tech­nicz­nych, re­pre­zen­tu­ją­cych wy­soki po­ziom badań w ob­szarze syntez i tech­no­logii ma­te­riałów i bio­ma­te­riałów, któ­rych za­sto­so­wanie bę­dzie pod­stawą re­ali­zacji wy­zwań zde­fi­nio­wa­nych dla nauki w Pro­gramie Ope­ra­cyjnym „In­no­wa­cyjna Go­spo­darka”. Je­steśmy prze­ko­nani, że tak za­pro­jek­to­wana „nauka przy­szłości” ma wreszcie ogromne szanse re­ali­zować swoją misję na świa­towym po­ziomie w oparciu o naj­nowsze tech­no­logie z dzie­dzin klu­czo­wych dla wspie­rania zrów­no­wa­żo­nego roz­woju re­gionu i kraju.

Kon­takt:

Prof. dr hab. Bogdan Mar­ci­niec
Prze­wod­ni­czący Ko­mi­tetu Ko­or­dy­na­cyj­nego WCZT
Uni­wer­sytet im. Adama Mic­kie­wicza w Poznaniu

Cen­trum Za­awan­so­wa­nych Tech­no­logii
ul. Grun­waldzka 6, 60–780 Poznań

tel.: (+48) 61 829 1366,
(+48) 61 829 1494
(+48) 61 829 1409
fax: (+48) 61 829 1508

Bogdan.​Marciniec@​amu.​edu.​pl
office@​wcat.​poznan.​pl

Powiązane materiały: