Przejdź do treści

Kosmiczny silnik z Warszawy

Na­ukowcy z War­szawy zbu­do­wali silnik pla­zmowy, który ma być nowym na­pędem dla ra­kiet ko­smicz­nych. Teraz otwarto pierwsze w Polsce i jedno z nie­licz­nych w Eu­ropie la­bo­ra­to­rium de­dy­ko­wa­nego pracom badawczo-​rozwojowym nad na­pę­dami pla­zmo­wymi dla sa­te­litów, a także sond ko­smicz­nych wy­sy­ła­nych w bar­dziej od­ległe ob­szary przestrzeni.

La­bo­ra­to­rium po­wstao dla po­trzeb 3-​letniego pro­jektu L-​µPPT (In­no­va­tive Li­quid Micro Pulsed Plasma Thru­ster). Na­ukowcz maj w nim midyz in­nzmi komor próż­niową do sy­mu­lacji wa­runków pa­nu­ją­cych w prze­strzeni ko­smicznej. Pierwsze ba­dania w La­bo­ra­to­rium pla­zmo­wych sil­ników sa­te­li­tar­nych po­legać będą na te­sto­waniu i roz­wi­janiu in­no­wa­cyj­nego na­pędu pla­zmo­wego dla na­no­sa­te­litów, za­pro­jek­to­wa­nego przez ze­spół z IFPiLM przy współ­udziale po­zo­sta­łych uczest­ników eu­ro­pej­skiego kon­sor­cjum L-​µPPT, któ­rego prace ko­or­dy­nuje hisz­pańska firma – wy­ja­śniają na­ukowcy z Warszawy.

Na­pędy pla­zmowe, nad któ­rymi pra­cuje ze­spół ze sto­licy, mają być al­ter­na­tywą dla tra­dy­cyj­nych sil­ników. Prze­ma­wiają za nimi bardzo wy­dajne wy­ko­rzy­stanie pa­liwa i brak za­grożeń che­micz­nych. Do­sko­nale na­dają się dla na­no­sa­te­litów. To wła­śnie udo­wodnić mają wy­niki pro­jektu L-​µPPT.

Oprócz wielu plusów na­pędy pla­zmowe mają rów­nież mi­nusy. Jednym z nich jest to, że gazem ro­bo­czym jest w nich trudno do­stępny i drogi ksenon. Ko­rzy­stając z do­świad­czeń z ak­ce­le­ra­to­rami cią­głych stru­mieni plazmy, ze­spół na­ukowców i in­ży­nierów z In­sty­tutu Fi­zyki Plazmy i La­se­rowej Mi­kro­syn­tezy w War­szawie zbu­dował silnik typu Halla zop­ty­ma­li­zo­wany do pracy ze znacznie tań­szym gazem szla­chetnym: kryptonem.

Ra­kie­towe sil­niki che­miczne są nie­za­stą­pione na przy­kład przy wy­no­szeniu ła­dunków w ko­smos. Mają wielką siłę ciągu, lecz wy­ko­rzy­stują wy­łącznie energię zgro­ma­dzoną w pa­liwie i dzia­łają za­le­dwie kil­ka­dzie­siąt se­kund. W prze­strzeni ko­smicznej, gdzie opory ruchu są za­nie­dby­walnie małe, uży­teczne stają się inne sil­niki, o znacznie mniej­szym ciągu, za to dzia­ła­jące dłużej – mie­sią­cami lub nawet latami.

Ge­ne­ra­tory stru­mieni plazmy są jednym z kie­runków ba­daw­czych od lat roz­wi­ja­nych w In­sty­tucie Fi­zyki Plazmy i La­se­rowej Mi­kro­syn­tezy. Ko­rzy­stając ze zgro­ma­dzo­nych do­świad­czeń, w maju 2008 roku nasz ze­spół przy­stąpił do bu­dowy sil­nika pla­zmo­wego typu Halla z kryp­tonem jako gazem ro­bo­czym – mówi od­po­wie­dzialny za pro­jekt dr Jacek Ku­rzyna z IFPiLM.

Powiązane materiały: